Zelden deed Hollywood zo relaxt over een dramatisch verlopen eerste kwartaal. In de eerste drie maanden van dit jaar gingen maar liefst twintig procent minder Amerikanen naar de bioscoop. En een paar dagen geleden werd bekendgemaakt dat het voor de Amerikaanse bioscopen het slechtste paasweekend in vijftien jaar was. Toch zit de stemming er bij de grote studio’s goed in – en dan vooral bij Disney-Fox, na de recente fusie de grootste entertainmentspeler ter wereld. De reden? De release deze week van de nieuwste Marvel Cinematic Universe baby: Avengers: Endgame.
De 22e film uit het Marvel universum draait nog maar net een dag in de bioscopen, maar nu al vliegen de records om je oren. De trailer van Avengers: Endgame brak met bijna driehonderd miljoen views in 24 uur op YouTube het record van… de vorige Avengers-film. Avengers: Endgamekrijgt vanaf morgen na een recordbrekende voorverkoop de grootste bioscooprelease ooit in de VS, in maar liefst 4.600 zalen. En de iets meer dan drie uur durende film breekt naar verwachting ook het record van beste openingsweekend ooit. Niet alleen in de VS, maar over de hele wereld. De film gaat namelijk tegelijkertijd uit in enorme bioscooplanden als India en China. Gisteren was zelfs 99 procent van elk verkocht Chinees bioscoopkaartje er één voor de nieuwe Avengersfilm. De voorspelling is nu dat de film al in de eerste week wereldwijd één miljard (!) dollar gaat binnenharken.
Het is duidelijk: bij Disney zit de stemming er goed in, na dit soort duizelingwekkende getallen. Het jubileum van de overname van Marvel door Disney in 2009, nu precies tien jaar geleden, kan niet beter gevierd worden. Ook de toenmalige kritiek van de Marvelfans op deze annexatie door het in hun ogen wat brave Disney is totaal gesmoord. De afgelopen Marvelfilms zijn door de meeste fans omarmd. En na de lovende kritieken op Avengers: Endgame – de vier- en vijf-sterrenrecensies vlogen gisteren het internet over – zal het enthousiasme bij de fans niet minder zijn geworden.
Superheldenfilms in het algemeen – en Marvelfilms in het bijzonder – beheersen de box office. Kijk naar de best bezochte films van de afgelopen jaren en de superhelden vliegen je letterlijk om de oren. Ook films van de concurrerende serie – DC Comics – doen het zeer goed. Er zijn een paar redenen aan te wijzen waarom deze films blijkbaar in een enorme behoefte voorzien. Ten eerste smaakte het succes van The Lord of the Rings films (2001-2003) bij het grote publiek naar meer. De combinatie van epische verhalen, indrukwekkende special effects en met personages waar je tegenop kijkt of juist om moet lachen, bleek een schot in de roos. En waar de superheldenfilms eerder in Hollywoodfilms juist onaantastbare personages waren, is de kracht van nu juist hun kwetsbaarheid. Er gingen in de vorige Avengersfilm zelfs superhelden dood! Gelukkig is er altijd nog de mogelijkheid van tijdreizen om ze toch weer een rol te laten spelen. Hetzelfde gebeurt bij Star Wars, ook in handen van Disney trouwens.
Maar één van de grootste vernieuwingen in het genre van moderne superheldenfilms is wel het gebruik van maatschappelijke thema’s als gender- en rassenongelijkheid. Zo brachten film als Wonder Woman en Captain Marvel met haast feministische vrouwelijke superhoofdrolspelers een nieuwe variant van ‘girl power’ in de bioscoop. En de betekenis van Black Panther, waarbij zwarte tribale mythes in het superheldenuniversum werden geïnjecteerd, was voor de zwarte gemeenschap in de VS en ver daarbuiten vele malen groter dan alle dramafilms over rassenongelijkheid bij elkaar.
Maar dat betekent natuurlijk niet dat het Marvel-universum voor Disney alleen maar een maatschappelijke functie heeft. Die ruim vier miljard dollar die Disney tien jaar geleden voor Marvel heeft neergeteld, moet wel terugverdiend worden. Naast de opbrengst van de films zelf verwacht Disney ook met nieuwe Marvel zones die nu in de bestaande Disneyland attractieparken uit de grond worden gestampt, een nieuwe inkomstenbron aan te boren.
Avengers: Endgame is een indrukwekkende afsluiting van een verhalenreeks, uitgesmeerd over 22 films die in 2008 begin met Iron Man, gevolgd door films van superhelden als Thor, The Incredible Hulk, Captain America en Ant- en Spider-Man, om te eindigen als één grote gezellige superheldenfamilie in de Avengers films. Maar de vervolgfilms staan uiteraard al in de planning bij Disney. De titel Endgame klinkt leuk, maar zolang de fans meer willen en de franchise verder uitgemolken kan worden, is het einde nog lang niet in zicht.
Verschenen in HP/De Tijd: https://www.hpdetijd.nl/2019-04-25/avengers-endgame-eind-nog-niet-in-zicht-door-dankzij-miljardenomzet/