Dunkirk, het oorlogsepos van regisseur Christopher Nolan, is op dit moment de grote bioscoophype, met overal lovende recensies (die van mij is wat minder enthousiast). De film draait in een groot aantal verschillende formaten en versies. Zie je door de soldaten het strand niet meer? Cine biedt uitkomst! Op volgorde van aanbeveling, met een handig schema eronder:
-
-
IMAX 70MM
De versie zoals regisseur Nolan die heeft bedoeld. Cameraman Hoyte van Hoytema heeft niet voor niets wekenlang met de loodzware IMAX camera’s rondgesjouwd. Niets digitaal, het gaat hier om enorme filmrollen! De aspect ratio is hierbij 1.43:1, wat wil zeggen dat je aan de boven- en onderkant veel meer van het beeld ziet dan een reguliere print. Maar in Nederland is deze versie niet te zien. Wel in de VS én in een paar Europese steden (Londen, Manchester en Praag).
-
IMAX LASER
De nieuwste versie van het bekende IMAX-systeem bestaat sinds 2015 en benadert nog het meest bovengenoemd IMAX 70mm formaat. Ook hier wordt het bijna vierkante formaat van 1.43:1 gebruikt. Het heeft twee krachtige 4K laserprojectoren en een 12.1 geluidssysteem. Daarmee is het beeld vele malen scherper en helderder dan de digitale (nep)IMAX beleving in de Nederlandse IMAX-zalen. Ook deze versie is niet in Nederland te zien. De dichtstbijzijnde IMAX Laser zaal die Dunkirk vertoont is Kinepolis Brussel.
-
70MM
Vanaf half augustus gaat EYE Filmmuseum in Amsterdam als enige in de Benelux Dunkirk op 70mm draaien. De scherpte van dit formaat is nog altijd ongeëvenaard in vergelijking met de normale digitale 2K of 4K projectie in de bioscoop. En filmliefhebbers zwijmelen natuurlijk weg bij deze nostalgische filmbeleving. Maar de aspect ratio is 2.20:1, het normale breedbeeldformaat. Je mist dus niet alleen de IMAX ervaring, maar ook meer dan een derde van het gedraaide beeld.
-
IMAX XENON
Door sommige filmliefhebbers ook wel ‘nep-IMAX’ of ‘lieMAX’ genoemd. Dit systeem worden gebruikt als een gewone bioscoopzaal wordt omgebouwd tot IMAX-zaal. Het doek is groot, maar heeft niet het formaat en de hoogte van een officieel IMAX scherm. De aspect ratio is hier net iets hoger dan een regulier scherm, namelijk 1.9:1. Pathé, die in Nederland een IMAX-monopolie heeft, heeft in alle zalen nep-IMAX. In vergelijking met IMAX 70mm en IMAX Laser mis je dus nog steeds een flink deel van het beeld.
-
DCP
De versie die de meeste bioscoopbezoekers hier zullen zien. Het is de gewone digitale versie (‘Digital Cinema Package’) die in alle niet-IMAX zalen in Nederland draait. Het minst spannende formaat dus en het verst verwijderd van de filmervaring die Nolan en Hoytema voor ogen hebben gehad bij het draaien en monteren
-
Verschenen in Cine: http://cine.nl/dunkirk-de-formatenoorlog/