Filmdistributeur Hans Kok: “Veel prachtige gayfilms bereiken hier nooit de bioscoop”

LHBTQ’s krijgen de laatste jaren steeds meer ruimte op het witte doek. Filmdistributeur Hans Kok van Arti Film maakt zich al jaren hard om ook kleinere roze titels een plek te geven in de Nederlandse bioscoop. “Er valt heel veel buiten de boot, terwijl er tegelijk zo ontzettend veel gebeurt in de LHBTQ-cinema.”

Het coronavirus laat inmiddels ook zijn sporen na in bioscopen en filmtheaters. Een groot aantal hiervan is deels of zelfs helemaal gestopt met films vertonen. En qua timing kon het niet beroerder voor filmfestivals als de Roze Filmdagen en Movies that Matter (waar ook LHBT-films als de eerder hier besproken documentaire Welcome to Chechnya te zien zouden zijn). Donderdag maakten beide festivals bekend dat ze niet door kunnen gaan. Voor de Roze Filmdagen was dit extra zuur, omdat ze een paar uur later de openingsavond zouden vieren.

Een van de films die op het festival zouden draaien, was het Braziliaanse Greta, over een 70-jarige verpleger die een tedere en broze verhouding krijgt met een jonge crimineel die verzorging nodig heeft. Greta zou vanaf deze week naast de festivalvertoningen een kleine bioscooprelease krijgen, maar ook dat staat nu op losse schroeven. Gelukkig is de film ook gewoon thuis op de bank te bekijken via het Nederlandse streaming platform Picl, waar films die in de filmtheaters draaien meteen ook – tegen betaling uiteraard – online te zien zijn.

Greta is niet zomaar een gay liefdesverhaal uitgebracht door een willekeurige filmdistributeur. De film is onderdeel van een bewust releasebeleid van de kleine Nederlandse filmdistributeur Arti Film, met aan het hoofd Hans Kok. In een gesprek met Kok wordt al snel duidelijk dat hij een bevlogen voorvechter is van de ‘gayfilm’. Hij keek jarenlang met enige frustratie toe hoe een aantal interessante producties met homoseksuele protagonisten de Nederlandse bioscoop niet eens bereikte. Tot hij besloot met ‘zijn’ Arti Film voortaan elk jaar zes van deze films een bioscooprelease te geven.

Volgens de baas van Arti Film halen de wat grotere producties als Call Me By Your Name sowieso wel de bioscoop. Maar er wordt volgens hem nog ontzettend veel moois gemaakt dat de filmtheaters nauwelijks bereikt. “Er valt heel veel buiten de boot, terwijl er tegelijk zo ontzettend veel gebeurt in de LHBTQ-cinema”, zo vertelt Kok. “Vroeger gingen gayfilms vaak over een coming-out, maar tegenwoordig zijn maatschappelijke thema’s veel belangrijker geworden.” En inderdaad, de films die we op het witte doek terugzien zijn steeds meer een afspiegeling geworden van de hedendaagse LHBTQ-emancipatie.

“Ik let op de inhoud, maar kijk ook of de acteurs voor een gay publiek leuk genoeg zijn om naar te kijken”

Echt harde criteria om uit de zee aan films een mooie selectie te kiezen heeft Kok niet. Wel zegt hij zich te beperken tot films over homo’s en laat hij films over lesbische liefdes links liggen. “Die scoren minder in de bioscoop dan homofilms”, aldus Kok. “Homo’s zijn denk ik meer outgoing en geven iets meer geld uit dan lesbiennes, die in veel gevallen huiselijker zijn”, zo zegt Kok, die meteen aanvult dat hij dit zeker niet negatief bedoelt. “Het heeft ook met mijn eigen voorkeur te maken hoor. Daarnaast kijk ik of de acteurs voor een gay publiek leuk genoeg zijn om naar te kijken”, voegt Kok toe. En toegegeven, op de posters van de films die tussen nu en de zomer door Arti Film worden uitgebracht (GretaFin de Siglo en El Principe), pronken vooral foto’s van aantrekkelijke mannen.

Hans Kok haast zich meteen te zeggen dat hij vooral een divers aanbod aan films wil laten zien. En al overheerst het drama in de aangekochte films, toch verschillen ze op een prettige manier van elkaar: El Principe is een heftig gevangenisdrama zonder de bekende pornoclichés, Fin de Siglo een luchtigere film over een oude vakantieliefde en Greta een melancholisch ingestoken liefdes- en vriendschapsverhaal. Die laatste film is een Koks persoonlijke favorieten. “Er zit een prettige herkenbaarheid in het verhaal”, zo legt hij uit. “De film gaat diep, maar blijft een fijne, zomerse sfeer houden.”

Still uit ‘Greta’ – © Aline Belfort

Overigens valt Kok op dat films met een mediterrane sfeer het een stuk beter doen dan die uit China of Roemenië. Toch koopt hij ook die af en toe aan, als hij de film belangrijk genoeg vindt. De drie films die de komende maanden te zien zijn, zijn allemaal gemaakt door Latijns-Amerikaanse filmmakers, maar Fin de Siglo speelt zich wel helemaal af in het zonnige Barcelona. Dat moet dus deze zomer wel een bioscoophit onder de doelgroep worden.

Niet alleen zijn de films van Arti Film in een aantal vaak wat kleinere filmtheaters in het land te zien, ook Pathé, nog altijd de grootste bioscoopketen van Nederland, vertoont ze onder de vlag van Pride Night (tot voor kort heette dit populaire maandelijkse filmprogramma Gay Night). En op 1 april zal – als het coronavirus dan nog niet is uitgeraasd – ook Greta in zes Pathé-bioscopen te zien zijn. Het filmvakblad The Hollywood Reporter noemde de film al een ‘hidden gem‘ en daar is geen woord aan gelogen. Naast een prachtige, gevoelige film over een eenzame oudere homoseksuele man, een transgender vriendin en een criminele jongen die langzaam zijn pantser laat zakken, is het een dapper gemaakte film, als je kijkt naar het huidige conservatieve en homovijandige politieke klimaat in Brazilië.

Met Greta heeft Hans Kok van Arti Film in elk geval weer een sterk voorbeeld om voorlopig lekker zijn missie voort te zetten in de bioscoop. Al is het misschien nu wel zo fijn om de film virusvrij op je eigen bank te kunnen kijken.

Origineel: https://winq.nl/articles/231239/interview-hans-kok-arti-film/